Günter Grass: Europas Schande

Europas Schande

Ein Gedicht von Günter Grass

Dem Chaos nah, weil dem Markt nicht gerecht,
bist fern Du dem Land, das die Wiege Dir lieh.
Was mit der Seele gesucht, gefunden Dir galt,
wird abgetan nun, unter Schrottwert taxiert.
Als Schuldner nackt an den Pranger gestellt, leidet ein Land,
dem Dank zu schulden Dir Redensart war.
Zur Armut verurteiltes Land, dessen Reichtum
gepflegt Museen schmückt: von Dir gehütete Beute.
Die mit der Waffen Gewalt das inselgesegnete Land
heimgesucht, trugen zur Uniform Hölderlin im Tornister.
Kaum noch geduldetes Land, dessen Obristen von Dir
einst als Bündnispartner geduldet wurden.
Rechtloses Land, dem der Rechthaber Macht
den Gürtel enger und enger schnallt.
Dir trotzend trägt Antigone Schwarz und landesweit
kleidet Trauer das Volk, dessen Gast Du gewesen.
Außer Landes jedoch hat dem Krösus verwandtes Gefolge
alles, was gülden glänzt gehortet in Deinen Tresoren.
Sauf endlich, sauf! schreien der Kommissare Claqueure,
doch zornig gibt Sokrates Dir den Becher randvoll zurück.
Verfluchen im Chor, was eigen Dir ist, werden die Götter,
deren Olymp zu enteignen Dein Wille verlangt.
Geistlos verkümmern wirst Du ohne das Land,
dessen Geist Dich, Europa, erdachte.

Vinyl

Herontdekt: het laten zakken van de naald op de plaat.
De subtiele sensualiteit van de traagheid.

Over geld

Hij wist best, dat ik niet veel kon verdienen of sparen. Bovendien wilde ik niet veel geld hebben, ik zou niet weten wat ik er mee zou moeten doen. Ik was bang voor geld, ik haatte geld. Ik wilde een eenvoudig leven leiden, tussen eenvoudige, natuurlijke mensen. Als ze niet lezen of schrijven konden, des te beter. Alles wat ik nodig had, was een kamer met witte muren, een hard bed, een eenvoudige blanken tafel, een paar stoelen en een piano. Vogelgetjilp door een open raam en het ruisen van de zee in de verte. Alles waar ik werkelijk om gaf, was voor zo weinig geld te krijgen; ik zou volmaakt gelukkig zijn in de soberste omstandigheden, zolang ik maar niets lelijks om me heen had.

(Axel Munthe, Het verhaal van San Michele, 1929)

Dietrich Fischer-Dieskau (1925-2012)

Er is geen voorbijgaan aan de dood van de grootste Liederzanger van de 20ste eeuw. Gerald Moore, jarenlang zijn pianobegeleider, schrijft in zijn memoires over zijn eerste ontmoeting met hem: "He had only to sing one phrase before I knew I was in the presence of a master."

Hieronder, met Alfred Brendel op piano, het laatste lied uit de Winterreise van Schubert.