Op deze laatste dag van het jaar: mijn beste wensen aan allen.
Niettemin gaan mijn gedachten vooral uit naar mijn vrienden Carine, Tejo & Astrid, die in april-mei hun zoon en broer Arne verloren na een verkeersongeval. Een schaduw viel over 2011.
In het poëzietijdschrift Awater (editie najaar 2011) las ik het gedicht Troostende stem tijdens de begrafenis van mijn geliefde van de Nederlandse dichter Tomas Lieske, dat hierna volgt.


Ik ben het kompas van de trekvogel.

Ik ben de vorm van de wereld, de kustlijn,
de stromingen en de winden, de spanning
tussen polen. Ik ben het licht van de sterren,
de opkomst van de zon, de volte
van de maan, de koepel die iedereen
klapwiekend moet doorkruisen.
Ik ben de wiskunde die de juiste hoek
berekent, de dynamica die vaart
en stroomlijn regelt, de geograaf
die iedere bocht herkent.

Sla geen acht op de vuren, de rookpluimen,
de opstanden, de banjirs en het cementslik;
vermijd de giftbelt, wantrouw de verlokking
van het braakliggend land, zie de volle
velden, tel de schoven. Houd u doof
voor allen die het beter weten, de volksmenners,
de verongelijkten, de kruisgezanten, de omroepers,
verafschuw de helderzienden.

Maar volg de naald van het bestaan en vertrouw
de einder die zich straks openvouwt.


[Voor meer over Arne: zie de link naar de blog Arne Kiesekoms - "Ik ben."]

Sam Rivers (1923-2011)

Ik wist genoeg na het horen van Jason Moran's Black Stars (Blue Note, 2001).
(Check out vanaf 4:30 hieronder.)

Tindersticks - Another night in

De laatste trage van de avond.

Mingus & Dolphy

Ga naar 03:08.
Charles Mingus stopt de repetitie om zijn bas te stemmen.
Mingus tegen Dolphy: Eric, I'm gonna miss your ass over here. (Dolphy ging de groep verlaten om in Europa te blijven.)
Dan volgt Meditations On Integration. (Voor wie geen geduld heeft: luister zeker opnieuw vanaf 16:27.)
Binnen het half jaar was Eric Dolphy dood. Hij werd 36.

(drums: Dannie Richmond; piano: Jaki Byard; tenorsax: Clifford Jordan; trompet: Johnny Coles)

21/10/2012 - Nog een fragment opgedoken, gefilmd in België op 19 april 1964:

Pi & ACT

Voor de liefhebbers: twee jonge onafhankelijke jazzlabels voor wie muziek meer is dan product:
Pi Recordings http://pirecordings.com/
ACT http://www.actmusic.com/

Oudere independents die zichzelf trouw blijven:
Winter&Winter http://www.winterandwinter.com/
Tzadik http://www.tzadik.com/

Hieronder het Vijay Iyer trio, een gezelschap dat zijn muziek uitbrengt op Pi én ACT (en dat gisteren in mijn dankbare aanwezigheid tekeer ging in CC Hasselt):

Saul Leiter - Lanesville (1958)

Nog tot 27 november in de
FIFTY ONE FINE ART PHOTOGRAPHY
Zirkstraat 20 - 2000 Antwerpen

Amartya Sen - Identity & Violence

Next on my list:

Jason Moran - Afrika Bambaataa - Kraftwerk

Jason Moran covert Afrika Bambaataa covert Kraftwerk.

Tony Judt - The Memory Chalet

Vandaag bij de post, maar nu al, NU AL - na 50 bladzijden - moet moet MOET ik de lof zingen over deze auteur, en het is niet de eerste keer op deze blog, ik weet het. De wereld mist intellectuelen van het kaliber van Tony Judt (te jong gestorven op 62), en dan heb ik het vooral over zijn guts om een standpunt in te nemen, zelfs - houd u vast, 21ste-eeuwer! - een moreel standpunt.
Maar ook los daarvan: wat een lust om te lezen... Judt was historicus, maar dit boek is allerminst voer voor specialisten.
Ik doe hem tekort door het zo scherp te stellen, maar wat hij lijkt te willen zeggen is: wij (in het westen) zijn vetgemest en rijp voor de slacht en alleen een grondig herdenken van hoe wij vandaag leven (en ernaar handelen) zal misschien nog zoden aan de dijk kunnen brengen.

Uit het essay "Edge People" over identiteit ("a dangerous word"):

Being "Danish" or "Italian", "American" or "European" won't just be an identity; it will be a rebuff and a reproof to those whom it excludes. (...) Intolerant demagogues in established democracies will demand "tests" - of knowledge, of language, of attitude - to determine whether desperate newcomers are deserving of British or Dutch or French "identity". They are already doing so. In this brave new century we shall miss the tolerant, the marginals: the edge people. My people.

Robert Glasper Trio

Nog maar weinig echt goed materiaal van hem te vinden op YouTube, maar zijn plaat In My Element (Blue Note, 2007) is een ontdekking.

Rudresh Mahanthappa & Bunky Green

Een teaser van een dikke minuut. Voor wie het lust: de hoofdschotel heet Apex (Pi Recordings, 2010).
Wel niet voor sissies.

(Na Apex nog wat meer beluisterd te hebben: wat een overvloed aan ideeën!, wat een rijkdom!, wat een techniek!, wat een genot!, wat een geluk!)

P.S.
Bunky Green was mij onbekend, maar alleen al zijn compositie Little Girl I'll Miss You ... pfjew...
Luister eens:

Nina Simone - Feelin' good

Donald Byrd - Bill Evans - Booker Little

Ik zou gezworen hebben dat de trompettist op All Alone (Quiet Temple) (hierboven) Booker Little was, maar volgens het gezaghebbende http://www.jazzdisco.org/ zou het toch om Donald Byrd gaan.
De rest van de bezetting mag er ook zijn: Pepper Adams (baritonsax), Bill Evans (piano), Paul Chambers (contrabas), Philly Joe Jones (drums) en Earl Zindars (percussie).
Opgenomen in NYC in de lente van 1960.

De illustere Earl Zindars, hierboven op percussie, is de componist van één van de mooiste nummers van Bill Evans, How My Heart Sings!, dat hieronder begint na het thema van Five en de introductie door Humphrey Lyttelton (zelf een Engelse trompettist).



Aaaah, en dan toch nog Booker Little, één van mijn favoriete jazztrompettisten (samen met Clifford Brown, Freddie Hubbard en Miles Davis). Over Booker Little, jong gestorven (23), schreef The Penguin Guide to Jazz zo ontroerend: The arithmetic is depressingly straightforward: 23 scant years. (of toch iets van die strekking - ik heb die editie van de Guide blijkbaar weggegeven en citeer uit het hoofd). Een latere editie, die nog wel in mijn kast staat, schrijft toch ook mooi: Some artists are simply in a hurry.



(met dank aan M voor de voorzet)

Books & Bikes

If physical mobility is an essential condition of freedom, the bicycle has probably been the greatest single device for achieving what Marx called the full realization of the possibilities of being human invented since Gutenberg, and the only one without obvious drawbacks.

(Eric Hobsbawm, Interesting Times - A Twentieth-Century Life)

[Voor - terechte - kritiek op dit boek, zie Tony Judt: Eric Hobsbawm and the Romance of Communism in zijn essaybundel Reappraisals, elders op deze blog besproken.]

En dus, lieve lezers, stel ik - geheel politiek correct - voor...: mijn nieuwe vélo. Ik zal daarmee de Vlaamsche Heimat exploreren, en er nauwgezet over waken dat ik de vijandelijke grens niet overschrijd.

Volgende aflevering: mijn nieuwe Vlaamsche bokshandschoenen.

Amy

23-VII-11. Zo ook het leven.

Bitter Moon (1992) - Roman Polanski

Yeah... Eternity for me began one fall day in Paris, aboard the 96 bus which shuttles between Montparnasse and Porte des Lilas...

In dit fragment: Peter Coyote, Emmanuelle Seigner. Muziek: Vangelis.

Nog te lezen: Paul Valéry - La jeune Parque (1917)

[Parque: In Roman mythology, the Parcae were the personifications of destiny, often called The Fates in English. Their Greek equivalent were the Moirae. They controlled the metaphorical thread of life of every mortal and immortal from birth to death. Even the gods feared the Parcae.]

(hierboven de eerste verzen)

Mohammed Ali

Jules Deelder

Repeteergedicht

Sommige gedichten dienen
elke dag herschreven.
Gewoon hetzelfde gedicht
elke dag opnieuw.
Andere gedichten niet.

Wéér andere bleven beter
ongeschreven.
Dat zijn verreweg de meeste.

Maar sommige gedichten
dienen elke dag herschreven.
Gewoon hetzelfde gedicht
elke dag opnieuw.
Tot het onlosmakelijk

met ons wezen is verweven
en met de werkelijkheid
tot waarheid is verdicht.



Jules Deelder
uit: Ruisch (2011)

objet trouvé

de hele uitleg van de avond of gwn hetgene wat er is? alles. tell me. dus pieter kwam gistere en we hadde gepraat over onze gevoelens. we zijn allebei onzeker en bang enzo. hij is bang da als het mislukt hij iedereen thuis verliest enzo, ma da gebeurt nooit. hebbe we het daar ff over gehad, ik ben wel zeker da hij iets voelt enzo. ma dan in de zetel ware we me elkaars oren aant spele en das allebei's zwakke plek. en in de keuken beten we in elkaars oren enzo, kent ge wel. ma het werd ook echt intiem. dr is nix gebeurt buiten nek en oor, ma voelde intiem. en toen hij wegging terug zo intiem enzo. en hebben we weer gepraat over onze gevoelens. enja had zo gezegt van ge zult ons nooit verliezen want alst mislukt dan ist ment to be enzo en tja dan zijn we nog steeds beste vrienden. en dan zei hij ge kunt soms toch echt volwasse zijn en ik dan zo ja vooral op dees vlak. ik ben ni iemand die zomaar een lief neemt voor een maandje ofzo. en toen kuste hij me. en toen belde yves. en toen nam ik hem vast en kuste hem. ma we zien wel wa het betekend. antwoord? wat denk je nu zelf dat daar van komt? ik hoop een relatie. hij zei al da em iets voelde. ma khoop da alles genoeg betekend voor een relatie. blijve hope. hoe praat hij tege u! een jonge die over gevoelens praat!

Gil Scott-Heron (1949-2011)

Long ago the clock washed midnight away
Bringing the dawn
Oh God, I must be dreaming
Time to get up again
And time to start up again
Pulling on my socks now
Should have been asleep
When I was sitting there drinking beer
And trying to start another letter to you
Don't know how many times I dreamed to write again last night
Should've been asleep when I turned the stack of records over and over
So I wouldn't be up by myself
Where did the night go?
Should go to sleep now
And say fuck a job and money
Because I spend it all on unlined paper and can't get past
"Dear baby, how are you?"
Brush my teeth and shave
Look outside, sky is dark
Think it may rain
Where did
Where did
Where did

Danger Mouse & Daniele Luppi

Van het album Rome (een eerbetoon aan Gainsbourg & Morricone).

Help myself to a drink
Help myself to the sink
The dogs start to moan
And the crows start to beg

Arne

Terwijl wij aan het leven waren stierf vandaag Arne, een zeer bijzondere jongeman van twintig, die mij een drietal weken geleden nog met de hem kenmerkende hartelijkheid de hand schudde.

Enkele jaren geleden schreef hij, toen vijftien of zestien, het volgende gedicht voor De Rosse Godin, ons lokaal poëzietijdschrift:

Het getal nul

Wat als ik
nul dagen
gelukkig ga zijn?
Wat als nul percent
van mij te redden valt?
Wat als ik later
nul centen verdien per maand?
Wat als nul mensen
mij graag hebben?

Wat als er later
nul mensen aanwezig gaan zijn
op mijn begrafenis?
Wat als ik nu eenmaal dood ben
nul mensen nog aan me gaan denken?
Wat als ik nog maar
nul dagen te leven heb?

Het getal dertien?
Ik vind het getal nul
veel angstaanjagender.


[omnis et una / dilapsus calor atque in ventos vita recessit (Vergilius, Aeneis, IV.693-705)]

WIM TA2 IS A POST PUNK PRIMITIVE

Expo WIM TA2 IS A POST PUNK PRIMITIVE

bij mij thuis: Elisabethlaan 43 - Aarschot
zaterdag 14 mei ~ 14u - 19u
zondag 15 mei ~ 10u - 20u

foto's: vernissage 13 mei

HC

Vandaag, op dit uur, kan ik volstaan met een verwijzing naar een vroeger blogbericht.

http://ivanjennes.blogspot.com/2009/09/hugo-claus-waarover-spreken.html

Edward Said (1935-2003)

Over nationalisme:

I have no patience with the position that "we" should only or mainly be concerned with what is "ours".
(uit: Culture and imperialism)

En nog een goeie van Orwell:

If one harbors anywhere in one's mind a nationalistic loyalty or hatred, certain facts, though in a sense known to be true, are inadmissable.
(uit: Notes on nationalism)

Over de liefde

Gelezen:

"het neoliberalisme, waarin het verlangen verboden is en alle aandacht naar het genieten gaat"

Want we moeten consumeren. Daarom: leve het verlangen.

Pernath

In het aanschijn van de geroepen mens
Groeide ik op, dienend
Naar noch tot een voorbeeld.
Ik kende alle dagen in april
De wolken
De vogels over mijn stad, de wonden
Van hoop en verlangen
En alles wat tot de mens behoorde.

Ik kende wat ik kende
En meer geloofde ik niet.
Na de dagen begreep ik de nachten
Het leven dat ik vervulde
Dat werd voorbehouden, voortdurend
Aan de anderen, het spraakgebruik
Van iemand en van niemand.
Neen.

Ik vormde mij een begrip van de smart
Wetend wie daalde en wie steeg.
Zo had ik te maken met termen
Met woorden, de verering en de oorsprong
En leefde in verbazing, in verbazing
Alleen doch volstrekt, met de wrevel
De moed misschien
Van de eenzame.

Antony and the Johnsons - My lady story

Elephant (2003) - Gus Van Sant

Voor de film, maar ook voor de muziek in deze scène: het adagio sostenuto van de pianosonate nr. 14 "Moonlight" - 1801, Beethoven.

Hector Berlioz said of it that it "is one of those poems that human language does not know how to qualify."

Bruce Weber - Let's Get Lost (over Chet Baker)

He was bad, he was trouble and he was beautiful.

Een hard, maar ontroerend portret, gemaakt in het jaar voor zijn dood.

Bertolt Brecht - An die Nachgeborenen (1934-38)

AN DIE NACHGEBORENEN

1

Wirklich, ich lebe in finsteren Zeiten!
Das arglose Wort ist töricht. Eine glatte Stirn
Deutet auf Unempfindlichkeit hin. Der Lachende
Hat die furchtbare Nachricht
Nur noch nicht empfangen.

Was sind das für Zeiten, wo
Ein Gespräch über Bäume fast ein Verbrechen ist
Weil es ein Schweigen über so viele Untaten einschließt!
Der dort ruhig über die Straße geht
Ist wohl nicht mehr erreichbar für seine Freunde
Die in Not sind?

Es ist wahr: ich verdiene noch meinen Unterhalt
Aber glaubt mir: das ist nur ein Zufall. Nichts
Von dem, was ich tue, berechtigt mich dazu, mich satt zu essen.
Zufällig bin ich verschont. (Wenn mein Glück aussetzt
Bin ich verloren.)

Man sagt mir: iß und trink du! Sei froh, daß du hast!
Aber wie kann ich essen und trinken, wenn
Ich dem Hungernden entreiße, was ich esse, und
Mein Glas Wasser einem Verdurstenden fehlt?
Und doch esse und trinke ich.

Ich wäre gerne auch weise
In den alten Büchern steht, was weise ist:
Sich aus dem Streit der Welt halten und die kurze Zeit
Ohne Furcht verbringen
Auch ohne Gewalt auskommen
Böses mit Gutem vergelten
Seine Wünsche nicht erfüllen, sondern vergessen
Gilt für weise.
Alles das kann ich nicht:
Wirklich, ich lebe in finsteren Zeiten!


2

In die Städte kam ich zu der Zeit der Unordnung
Als da Hunger herrschte.
Unter die Menschen kam ich zu der Zeit des Aufruhrs
Und ich empörte mich mit ihnen.
So verging meine Zeit
Die auf Erden mir gegeben war.

Mein Essen aß ich zwischen den Schlachten
Schlafen legte ich mich unter die Mörder
Der Liebe pflegte ich achtlos
Und die Natur sah ich ohne Geduld.
So verging meine Zeit
Die auf Erden mir gegeben war.

Die Straßen führten in den Sumpf zu meiner Zeit
Die Sprache verriet mich dem Schlächter
Ich vermochte nur wenig. Aber die Herrschenden
Saßen ohne mich sicherer, das hoffte ich.
So verging meine Zeit
Die auf Erden mir gegeben war.

Die Kräfte waren gering. Das Ziel
Lag in großer Ferne
Es war deutlich sichtbar, wenn auch für mich
Kaum zu erreichen.
So verging meine Zeit
Die auf Erden mir gegeben war.


3

Ihr, die ihr auftauchen werdet aus der Flut
In der wir untergegangen sind
Gedenkt
Wenn ihr von unseren Schwächen sprecht
Auch der finsteren Zeit
Der ihr entronnen seid.

Gingen wir doch, öfter als die Schuhe die Länder wechselnd
Durch die Kriege der Klassen, verzweifelt
Wenn da nur Unrecht war und keine Empörung.

Dabei wissen wir doch:
Auch der Haß gegen die Niedrigkeit
Verzerrt die Züge.
Auch der Zorn über das Unrecht
Macht die Stimme heiser. Ach, wir
Die wir den Boden bereiten wollten für Freundlichkeit
Konnten selber nicht freundlich sein.

Ihr aber, wenn es soweit sein wird
Daß der Mensch dem Menschen ein Helfer ist
Gedenkt unsrer
Mit Nachsicht.


[Ik luister & lees, ik begrijp niet alles, maar genoeg om het genie te herkennen.]
[De schilderijen zijn van Hans Baluschek.]

Irréversible (2002) - Gaspar Noé

Ik huiver wanneer ik nog maar aan deze film denk.
Ik heb hem voor het eerst gezien in Films & Filmers, een prachtinitiatief van een eenzame Aarschotse cinefiel, die maandelijks de betere film naar de provincie bracht (mét inleiding). Hij kon daarvoor rekenen op de logistieke steun van de locale cinema - het waren andere tijden. En toen werd de cinema overgenomen door een "groep" en toen vond de "groep" dat Films & Filmers concurreerde met de eigen programmatie en toen werd Films & Filmers afgevoerd.
Later heb ik de film aan mijn beste zesdejaarsklas vertoond, wat mij niet in dank werd afgenomen (omwille van het controversiële thema: de mens).
Toegegeven, deze film is, ook voor de geoefende kijker, driekwart pure horror. Er wordt radicaal komaf gemaakt met de filmische traditie om geweld te esthetiseren.
Wanneer (ook voor de kijker) de totale wanhoop bereikt is, klaart de hemel op en volgt één van de mooiste sequenties uit de geschiedenis van de film: een ode aan het leven op de tonen van het adagio van de 7de symfonie van Beethoven. En net tijdens dat herademen krijg je een mokerslag in het gezicht.

In de link vind je de sequentie waarover sprake, maar ik neem aan dat ze pas haar volle effect bereikt na de martelgang die eraan voorafgaat. Je herkent Monica Bellucci.

http://www.youtube.com/watch?v=-gJREXlUM3Y

[Om god weet welke reden mag dit fragment niet gekopieerd worden vanuit YouTube.]
[Als bewijs van het oog voor detail van de filmmaker: in de parkscène is zelfs het boek dat Alex (Bellucci) leest niet willekeurig gekozen: An Experiment with Time van John William Dunne.]

Remco Campert - Alleen nog dit

Alleen nog dit

Wilt u nu afronden?
u overschrijdt uw tijd
ja, alleen nog even dit
heel kort dan
hoe ze die avond bij me kwam
in die andere stad waar ik doelloos leefde
hoe ze er alles voor over had
om bij me te komen die avond
die donkerblauwe avond
zachte regen in het gouden lamplicht
op het macadam van de straat
hoe we samen lagen
en liefde dat grote woord
waar ik geen ander voor vinden kan
in tijdloosheid ons omhelsde
sindsdien in tiktakkende onrust
verliet ik haar vaak
maar
en dat wou ik nog even zeggen
weggaan deed ik nooit meer bij haar
u heeft uw punt gemaakt

uit: Een oud geluid, 2011

Anna Calvi

De dame heeft pit.
Onze jongen gaat voor de bijl.

Magnetisme: Vaucluse

Mooie kaart, mooie streek, mooie herinneringen.

Joost van den Vondel (1587-1679) - Lucifer

Na het verraad:

Hoe zijn we nu zoo wijd verzeild uit onzen plicht!
Ik zwoer mijn Schepper af. Hoe kan ik voor dat licht
Mijn lasterstukken, mijn verwatenheid vermommen?--
Hier baat geen deinzen, neen, wij zijn te hoog geklommen.
Wat raad? wat best geraamd in dees' vertwijfeldheen?
De tijd geen uitstel lijdt. Een oogenblik is geen
Genoegzaamheid van tijd; indien men tijd mag noemen
Dees' kortheid, tusschen heil en endeloos verdoemen.
Maar 't is te spa, en hier geen boete voor ons' smet.
De hoop is uit. Wat raad? Daar hoor ik Gods trompet!

Brel & Bregovic

uit de film Time of the Gypsies (1988) van Emir Kusturica

Emir Kusturica is married to M.M., daughter of a Bosnian Serb and a Slovene-Croat, making their children Slovene-Croat-Bosnian-Muslim Serbs.

Over de Balkan:
- Tony Judt - The reckoning, over de oorlog in ex-Joegoslavië, in Postwar - A history of Europe since 1945 (2005)
- Mark Mazower - The Balkans (2000)

Beide wellicht te moeilijk voor flaminganten. Maar ik laat die woekerende soort niet in de kou staan, ze hebben het al zo moeilijk. Voor hen is er De lotgevallen van de brave soldaat Švejk (van Jaroslav Hasek), die zich, terwijl de absurditeit van WO I zich voor zijn ogen ontrolt, de vraag blijft stellen   waar   het   allemaal   goed   voor   is. Een kleine waarschuwing wel: er wordt gelachen.

Wat mij als vanzelf bij Brel brengt:

Quand je serai vieux je serai insupportable
Sauf pour mon lit et mon maigre passé
Mon chien sera mort ma barbe sera minable
Toutes mes morues m'auront laissé tomber
J'habiterai une quelconque Belgique
Oui m'insultera tout autant que maintenant
Quand je lui chanterai Vive la République
Vivent les Belgiens merde pour les Flamingants...
La... la... la...
La... la... la...

Tony Judt (1948-2010)

Lezer,
Het is sterker dan mezelf (herhaling, herhaling), maar, er zijn boeken en er zijn boeken.
Een werk van een spectateur engagé dat tot tranen toe beweegt, kan het?
Het kan: zie vroeger al, bijvoorbeeld, Stefan Zweig.
Zie nu: Reappraisals: Reflections on the Forgotten Twentieth Century (2008) van de Engelse historicus Tony Judt, een collectie briljante essays over zeer uiteenlopende onderwerpen.
Ik ken - en ik wik en ik weeg - geen enkele commentator die de tijdsgeest zo feilloos vat. En wat een eruditie...
Ach, geen promopraat meer. Lees of lees niet.

Ik zal nog van hem lezen: Ill Fares the Land, zijn zwanezang - Judt stierf vorig jaar aan een zeldzame ziekte. Eerste zin: Something is profoundly wrong with the way we live today.

(Voor mezelf, opdat ik het niet vergeet:)
In A la recherche du temps perdu: France and Its Pasts bespreekt Judt Pierre Nora's Les Lieux de Mémoire.
Hij eindigt als volgt:
(...) to judge from the virtual disappearance of narrative history from the curriculum in school systems (...), the time may soon come when, for many citizens, large parts of their common past will constitute something more akin to lieux d'oubli, realms of forgetting - or, rather, realms of ignorance, since there will have been little to forget. Teaching children, as we now do, to be critical of received versions of the past serves little purpose once there no longer is a received version.