Robert Wyatt documentaire

Voor de liefhebbers... (hallo Mike!)

Quote van het jaar

Operadirecteur Gerard Mortier over de financiële crisis:

Deze crisis doet de materie krimpen, en dat schept ruimte voor de geest.

(De Morgen, 27/12/2008)

Mark Mazower

Voor wie het interesseert, bezoek eens de website van de Britse historicus Mark Mazower: http://mazower.com/index.html
Ik kan van hem aanraden: Duister continent (een geschiedenis van Europa in de 20ste eeuw) en The Balkans. Op de site vind je ook zijn artikels.



Nu lees ik Salonica - City of Ghosts, een mooi uitgegeven boek over de stad Thessaloniki voor ze vergriekst werd, m.a.w. voor alle sporen van joodse en moslimaanwezigheid vakkundig werden verwijderd (vandaar de titel). Voor één keer is het boek dus beter dan de stad, en déze reis kost maar 10 euro...

Marjane Satrapi - Persepolis

Wereldwijd bejubeld* voor haar beeldverhaal Persepolis, en deze jongen is altijd sceptisch bij zoveel unanimiteit, maar guess what... he was wrong again.
Ik heb de strip gelezen, maar toon hier de trailer van de film.
Een erg leuke kennismaking met de grimmige recente geschiedenis van Iran.


* Het Iraanse regime was niet zo enthousiast.

Towards the shores of Paradise

Het Arietta ("liedje") uit Beethoven's laatste pianosonate in een versie van de Engelse pianist Solomon (opgenomen in 1951)... Het is van alle uitvoeringen die ik heb gehoord naar mijn mening de enige die de onpeilbare spirituele diepte van dit werk ten volle verklankt.
Piano Sonata No. 32 in C minor, Op. 111- II. Arietta (Adagio molto semplice e cantabile).mp3



En dan heb ik tot mijn groot geluk nog dit pareltje opgedoken: in zijn Doctor Faustus laat Thomas Mann pianoleraar Wendell Kretzschmar opdraven, een nogal excentrieke figuur die lezingen geeft in de volkshuizen (!) van die tijd over bijvoorbeeld de vraag waarom Beethoven bij zijn laatste pianosonate geen derde deel heeft geschreven (!). Om dan te moeten vaststellen dat de publieke belangstelling gering was: Men wilde gewoonweg niet weten waarom opus 111 maar twee delen had. Wat volgt is een beschrijving van het Arietta in zes bladzijden (in de uitgave van De Arbeiderspers blz. 58 t.e.m. 63) en hoeft het gezegd: wanneer een genie in zijn meesterwerk zijn licht laat schijnen op een meesterwerk van een ander genie, dan lees ik met rode wangen, dan buig ik diep en dan zeg ik: dank u.

Sarah Michaux - Regen slaat de ramen dat het dondert

I.
Regen slaat de ramen dat het dondert
ik wil dat hierbuiten alles vastvriest
dat de regen pijlen wordt
om me te nagelen aan de grond

ik wil dat hierbinnen alles vastvriest
een grote ijsbloem op mijn hoofd
ik wil dat die bloem groeit
en het huis omarmt

ik wil hier vastvriezen
ik wil dat iemand woorden blaast
in deze stilte ik wil horen
de voetstappen van iemand
die een deken legt

II.
dan raapt hij me op
en draagt me naar een bed

ik leg mijn borsten bloot
ik wil dat iemand zijn hand daar legt

en een oor ernaast te luister voor voetstappen
ik weet zeker dat ze er zijn
al kan ik ze niet horen

dan raapt hij me op en legt me onder zijn deken
een vinger over de wang volgt de rivier
naar mijn ogen
en kust er een dam

III.
hij belooft me een winter
die ons ondersneeuwt
zodat wij als pelzen
over elkaar moeten liggen

na die slaap
wolft hij me na
lig ik als prooi
op de loer
klauwend naar zijn mond
ik scheur er een wonde

en brand van geluk
mijn laatste ijskristal
op zijn wang

in deze winter jagen wij op het
lied dat onze adem in de lucht
getekend heeft
en weten ons hier vastgevroren.

Nina Simone @ the Bitter End Cafe (1968)

There is a house in New Orleans They call it the Rising Sun It's been the ruin of many a poor girl And me, oh God, I'm one

Er zijn zo van die avonden... Alfred Brendel

PSK Brussel, 17 november. Alfred Brendel (77) geeft zijn laatste concert in ons land: Haydn, Mozart, Beethoven, Schubert en als laatste encore Bach (het magnifieke Nun komm, der Heiden Heiland).

Het PSK is een schitterende zaal, nu het publiek nog: bij een vorige passage zag Brendel zich genoodzaakt (en terecht!) het publiek te smeken niet meer te kuchen tussen de bewegingen. Dat was daar zowat de lokale sport geworden. Nu was het concert nog geen minuut bezig of er ging al een gsm af. La bourgeoisie barbare.

Enfin, in volgend fragment speelt een iets jongere Brendel Schubert's Impromptu nr. 3 (D.899), dat hij in Brussel als eerste toegift speelde. (Die piano klinkt fenomenaal!)
Merci, Fred!

Paul Verlaine: Pensionnaires

Pensionnaires

L'une avait quinze ans, l'autre en avait seize;
Toutes deux dormaient dans la même chambre.
C'était par un soir très lourd de septembre:
Frêles, des yeux bleus, des rougeurs de fraise.

Chacune a quitté, pour se mettre à l'aise,
La fine chemise au frais parfum d'ambre.
La plus jeune étend les bras, et se cambre,
Et sa soeur, les mains sur ses seins, la baise,

Puis tombe à genoux, puis devient farouche
Et tumultueuse et folle, et sa bouche
Plonge sous l'or blond, dans les ombres grises;

Et l'enfant, pendant ce temps-là, recense
Sur ses doigts mignons des valses promises,
Et, rose, sourit avec innocence.


Of in een vertaling van Peter Verstegen, die geloof ik nog een tandje bij steekt, als je begrijpt wat ik bedoel... (en hoe hij de eerste strofe laat eindigen - geniaal!):

Kostschoolmeisjes

Op kostschool deelden ze, vijftien en zestien jaar,
Dezelfde kamer en, meer nog, dezelfde sponde.
Het was op een septemberavond, loom en zwaar:
Hun ranke lijven, blauwe ogen, rode monden.

Ze hadden zich, omdat ze ’t ongedwongen vonden,
Ontdaan van hun naar amber geurend nachthemd, maar
Nu welft de jongste zich en toont zich onomwonden;
Haar zuster, die haar beide borsten streelt, kust haar,

Laat zich dan op haar knieën neer en wordt echt wild;
Ze buigt haar mond onstuimig, van verstand beroofd,
Naar ’t blonde goud en dieper naar de donkere plooi;

De jongste tuurt naar haar tengere vingers, telt
Intussen al de walsen die haar zijn beloofd
En glimlacht argeloos, maar aan een blos ten prooi.

Arnon Grunberg: Al die mensen

Al die mensen

Al die mensen die zeggen:

Je moet ophouden met die onzin, eindelijk ouder worden.

Zie je die gezichten.

Dat zijn nou de gezichten van mensen die ouder zijn geworden.

Opgehouden met die onzin.

Op de valreep: November van J.C. Bloem (1887-1966)

November

Het regent en het is november:

Weer keert het najaar en belaagt

Het hart, dat droef, maar steeds gewender,

Zijn heimelijke pijnen draagt.

En in de kamer, waar gelaten

Het daaglijks leven wordt verricht,

Schijnt uit de troosteloze straten

Een ongekleurd namiddaglicht.

De jaren gaan zoals zij gingen,

Er is allengs geen onderscheid

Meer tussen dove erinneringen

En wat geleefd wordt en verbeid.

Verloren zijn de prille wegen

Om te ontkomen aan den tijd;

Altijd november, altijd regen,

Altijd dit lege hart, altijd.

Lucebert: aan de teleurgestelde leerkrachten

Yo, nu we toch bezig zijn en de mooie dingen in een rij staan te wachten (STOP!): Lucebert (1924-1994). (Zoek ook eens naar zijn magistrale "ik tracht op poëtische wijze".)



aan de teleurgestelde leerkrachten

brullende liniaal wordt de mens
als men geen lijn trekt tussen rechtop lopen en kruipen

maar hij trapte de zon onder tafel
terwijl hij zijn leerboek sloot
bij licht had hij leren geleerd
in duisternis ongeduld

daarom er moeten vuisten met valschermen vallen
voorzichtig in het hoofd van de scepticus
hij zou anders schrikken

hij schrok al van wit en zwart
maar de honger is grauw
en er is honger naar wijsheid
er is honger naar kneedbare ruimte
er is honger naar boeken naar voedzame mummies
er is honger naar het net van wimpers der melancholie
er is honger naar de veer der keerzijde
er is honger naar de zon zonder muren
er is geen honger naar trompetten als gordijnen
er is honger naar wijsheid
naar heelhuids weten

William Butler Yeats: After long silence

Wederom dank aan Mike, fournisseur of all things sublime, voor deze vondst van de hand van William Butler Yeats:



After long silence

Speech after long silence; it is right,
All other lovers being estranged or dead,
Unfriendly lamplight hid under its shade,
The curtains drawn upon unfriendly night,
That we descant and yet again descant
Upon the supreme theme of Art and Song:
Bodily decrepitude is wisdom; young
We loved each other and were ignorant.

* descant: > cantare (Lat.) = zingen
** decrepitude: > decrepitus (Lat.) = afgeleefd

Péter Kántor (Hongarije) - Wat is er nodig om gelukkig te zijn?

Wat is er nodig om gelukkig te zijn?

Welbeschouwd
heb je er niet zoveel voor nodig:
twee mensen
een fles wijn
een stukje kaas
wat zout, brood
een kamer
met een raam en een deur
buiten regen
in lange uitgerekte strepen
ja en natuurlijk sigaretten.
Toch komt het er, als het meezit
op al die avonden maar een enkele keer van
net als grote gedichten bij grote dichters.
De rest is voorbereiding
nawoord
hoofdpijn
lachstuipen.
Het kan niet, maar het moet
het is teveel, maar niet genoeg.

Allen Ginsberg - Howl

I saw the best minds of my generation destroyed by
madness

... blijft één van de mooiste - en helaas relevantste - zinnen uit de literatuur.

Eén dezer dagen moet ik De pest van Camus eens herlezen.

James Ensor - De dronkaards (1883)

Sappho (630 v.C.? - 580-570 v.C.?)

Δέδυκε μὲν ἀ σελάννα

καὶ πληΐαδες: μέσαι δε

νÚκτες, παρ¦ δ' œρχετ' êρα,

œγω δὲ μόνα κατεύδω.

The sinking moon has left the sky,
The Pleiades have also gone.
Midnight comes—and goes, the hours fly
And solitary still, I lie.

Zoek op het net ook naar de schitterende bespreking van dit gedicht door K. Kastoriadis (in een weliswaar rommelige vertaling).

(met dank aan Mike)

Arthur Grumiaux speelt Bach

Ziehier één van de grootste Belgische artiesten ooit: Arthur Grumiaux. "Arthur wie?", is misschien je reactie. En gelukkig is er dan YouTube.
In dit fragment speelt hij de Chaconne uit de 2de Partita van Bach, een werk voor soloviool dat later werd bewerkt voor piano door Ferruccio Busoni. De opname dateert uit 1967.
Interessant detail: ook in Outer Space kunnen ze genieten van Grumiaux. Zijn versie van de Gavotte en rondeaux van de 3de Partita van Bach staat op the Golden Record, dat met de Voyager de ruimte werd ingeschoten om ze out there te laten kennismaken met het beste van Planet Earth.
Yo, laten we intergalaxiaal trippen!

Henry Miller interviews

Miller blijft mij mateloos inspireren. Hieronder het eerste deel (van zes) van een interview met de Frans-Canadese televisie...



... en een interview uit The Paris review:
http://www.theparisreview.org/media/4597_MILLER_H.pdf

John Coltrane: Alabama

The 16th Street Baptist Church bombing was a racially motivated terrorist attack on September 15, 1963 by members of a Ku Klux Klan group in Birmingham, Alabama in the United States. The bombing of the African-American church resulted in the deaths of four girls. (wikipedia)

Poëzie in tijden van cholera: Eddy Van Vliet

Het wordt tijd

Het wordt tijd dat wij orde op zaken stellen.
De woede verzamelen. Een republiek voorspellen.
Een vlag ontwerpen naar Jackson Pollocks model.

Het wordt tijd dat wij de vette gans
van de zakelijkheid villen en samen met haar
de boswachters die hout en wild ruilen voor goud.

Het wordt tijd dat wij verloochenen wat aangeslibd is
en kiezen ons niet langer verlamt. Dat een vuist
de littekens in de handpalm vervangt.

Het wordt tijd dat wij prikkeldraad om ons heen zetten en
met rode letters op een groen vlak verkondigen: Ontoegankelijk.
Herstel van landschap. Een decennium is voorbij.



met dank aan Wim Merckx uit Kessel-Lo, via wiens lezersbrief in De Morgen ik dit gedicht leerde kennen

Go(ul)d

Sviatoslav Richter

Dit lijkt me iets om de nacht mee in te gaan.



Slaapwel.

Ian Curtis (Joy Division)

Remco Campert: Lamento

Voilà! Hieronder een audiolink naar Lamento, wellicht het bekendste gedicht van Remco Campert, dat je m.i. eerder moet horen dan lezen. Ik voeg dus de tekst niet toe. Enjoy.
remco campert - lamento.mp3



Over de poëzie van Campert sprak de jury van de P.C. Hooftprijs in 1979 de mooie woorden: "Uw afstandelijkheid is vol toenadering."

Henry Purcell - Dido & Aeneas

Eén van de eerste opera's ooit geschreven: de oudst bekende uitvoering vond plaats in 1689 in een meisjesschool (lees ik op wikipedia).
Ik heb een uitvoering uit 1961 van het English Chamber Orchestra o.l.v. Anthony Lewis, met Janet Baker in de rol van Dido. Volgens de kenners is deze uitvoering verouderd (te weinig barok, te veel romantiek), alleen: de "historisch correcte" versies die ik al heb gehoord komen nog niet tot aan de enkels van deze.*
Dit is één van mijn desert island discs.

Hieronder het pièce de résistance: When I am laid in earth met Janet Baker (Glyndebourne, 1966).



When I am laid in earth
may my wrongs create
no trouble in thy breast.
Remember me, but ah!
forget my fate.

Of nog dit faustiaans citaat:
Great minds against themselves conspire
and shun the cure they most desire.

* Ow!Ai! Dat heb ik geschreven voor ik de versie van René Jacobs en het Orchestra of the Age of Enlightenment heb gehoord met de sopraan Lynne Dawson in de rol van Dido (Harmonia Mundi 901683). MA-GI-STRAAL.

The eighties: Talking Heads

Nu ook in woonkamers te A.: doe de David Byrne!

Paul Newman (1925-2008)

Uit Cat on a hot tin roof

The eighties: the Triffids

I lost track of my friends, I lost my kin
I cut them off as limbs

Frédéric Bastet - Helse liefde

Ik heb het nog niet uit (dik!), maar raad het nu al aan: Helse liefde van de onlangs overleden Frédéric Bastet, een biografisch essay over Marie d'Agoult, Frédéric Chopin, Franz Liszt en George Sand.
Zowel voor liefhebbers van deze enigmatische figuren als voor wie meer wil weten over leven in de Romantische 19de eeuw (in de betere kringen, welteverstaan).

Hugo Claus: Het weer

Het weer

Hoe het weer was in het land zonder jou?
Eerst daalde er nevel
over de betonnen bergen.

Toen hing de zon als mist
over het paarlemoeren zand.

Toen bewoog de lucht
en werd klam als je oksels.

Een weerlicht sloeg mijn tanden dicht.

En alom steeg de geur
van de grote dieren die niet bestaan

tenzij in het gesuis van je oor,
in het geritsel van je haren.

Zo was het weer daar zonder jou.
Je was de luchtdruk en de dauw
en de sneeuw in mijn schedel.

Johnny Cash: Hurt

You can have it all: my empire of dirt.

Vladimir Horowitz

Een merkwaardig & in hoge mate Old European document:

Mag ik nu eens een mars spelen, vraagt Vladimir Horowitz kinderlijk (in het Engels).
Waarop zijn vrouw (Wanda Toscanini, dochter van) in het Frans: Non, non.
En zijn manager: No, no, it's time for you to go to bed.
Dit alles Duits ondertiteld.
Waarop Horowitz een mars begint te spelen. (Ich mache ganz tolle Sachen!)

En dan uit het niets: That is the secret: that you have to have acquaintance with the world.
Zijn versie van Scriabin's Etude in C sharp minor behoeft geen commentaar.



Uit de documentaire: Vladimir Horowitz, the last romantic.

The eighties: The Smiths

Barbarism begins at home*

Unruly boys
Who will not grow up
Must be taken in hand
Unruly girls
Who will not settle down
They must be taken in hand

A crack on the head
Is what you get for not asking
And a crack on the head
Is what you get for asking


* Persoonlijk verkies ik: ...at school.

Bill Evans

Sunday at the Village Vanguard en Waltz for Debby (check out amazon.com) werden allebei opgenomen in de Village Vanguard (New York) op 25 juni 1961 met Scott LaFaro op contrabas en Paul Motian op drums. Op 6 juli 1961 verongelukte LaFaro op 25-jarige leeftijd.
In dit fragment praat Orrin Keepnews, toenmalig producer van het Bill Evans trio, over de opnames van deze albums: http://www.youtube.com/watch?v=ln0wVO7qFeU&feature=related

Hieronder een beeldfragment van latere datum (1965) met Larry Bunker op drums en Chuck Israels op bas. Bill Evans is in my humble opinion de definitie van subtiliteit.

Roy Orbison: In dreams

Good news from Irak: Fadhil Al-Azzawi - الحفلة

Het feest

Niemand ontbrak.
Kaïn sleep zijn mes in de keuken
en in de woonkamer keek Noah
naar het weerbericht op de televisie.

Iedereen was met de auto gekomen
en verdween toen in de lange steeg
op weg naar het feest.

Daar zagen wij de wondermooie vrouw
dansen op de dansvloer.
In haar doorschijnende jurk
Toonde zij ons haar charmes.
We zaten bij de gasten
en dronken ons glas tot op de bodem leeg.

Aan het eind van de nacht,
toen we terugkeerden naar huis
gaven we de blinde zijn verloren stok terug
en de moordenaar zijn bebloede bijl.

Het was een feest
zoals elk ander feest.


vertaald uit het Arabisch door Frank Olbrechts

audio: de dichter leest (in het Arabisch) Al Azzawi.ram

Good news from Pakistan: Nusrat Fateh Ali Khan

"God save us from the pretty ones."

Herman de Coninck (1944-1997)

De plek

Je moet niet alleen, om de plek te bereiken,
thuis opstappen, maar ook uit manieren van kijken.
Er is niets te zien, en dat moet je zien
om alles bij het zeer oude te laten.

Er is hier. Er is tijd
om overmorgen iets te hebben achtergelaten.
Daar moet je vandaag voor zorgen.
Voor sterfelijkheid.


Het gedicht dat Hugo Claus schreef n.a.v. de dood van De Coninck is ook een pareltje. Vooral die laatste regel resoneert nogal eens in mijn hoofd.


Herman de Coninck

Zoals de zee, zei je, zou het komen, het nu
en nu is het nu daar
en jij hier.
Elke regel van jou voorspelde.
Vormen, zei je, worden wormen.

Je liep naast mij, ik vroeg:
'Heb je nog kunnen slapen?'
Je zei: 'Ja. Nu ja, nee.'
Nog vijf stappen samen.
En toen nam iemand mijn arm
en ik keek niet meer achterom.
En toen lag je op de stoep van Portugese steentjes
en toen luisterde Anna naar je sterven
en toen legde iemand drie gele anjers op je borst.

Nu spelen de woorden zonder hun meester.
Jij, bleker dan je sigaret,
jij, de roetzwarte streep van je wenkbrauwen
en de doorrookte tonen van je stiltes.

En wij met jouw gedempte flarden
in jouw en onze tijd op aarde.

Luc Tuymans & Jacques-Louis David

Luc Tuymans (°1958)




Jacques-Louis David (1748-1825): La mort de Marat

Jean Pierre Rawie & William Butler Yeats: No second Troy

JEAN PIERRE RAWIE (°1951)

No second Troy

Ik heb een vrouw bemind, die best
een tweede Troje zou verdienen,
en die door drank en heroïne
onder mijn ogen werd verpest.

Tot ziekbed kromp het liefdesnest,
en ik zou zachtjes willen grienen,
omdat alleen dit clandestiene
sonnetje van ons tweeën rest.

Zo'n veertien regeltjes waarmee je
een tipje van de sluier licht,
wat zout om in de wond te wrijven.

Wat zijn dat toch voor waanideeën,
dat je, verdomd, in een gedicht
"de dingen van je af kunt schrijven"?


WILLIAM BUTLER YEATS (1865-1939)

No second Troy

Why should I blame her that she filled my days
With misery, or that she would of late
Have taught to ignorant men most violent ways,
Or hurled the little streets upon the great.
Had they but courage equal to desire?
What could have made her peaceful with a mind
That nobleness made simple as a fire,
With beauty like a tightened bow, a kind
That is not natural in an age like this,
Being high and solitary and most stern?
Why, what could she have done, being what she is?
Was there another Troy for her to burn?

Gerhard Richter: Lesende (1994)

Richter is een dagtrip naar Keulen waard: in de Dom vind je een glasraam van zijn hand dat het weliswaar moet afleggen tegen de middeleeuwse, maar in het aan de voet van de kathedraal gelegen Museum Ludwig steelt hij dan weer wél de show and the competition is fierce!

http://www.gerhard-richter.com/
http://www.museenkoeln.de/museum-ludwig/
http://www.koelner-dom.de/

P.S. Voor de onachtzame kijker: Lesende is oil on canvas (en een hommage aan Hopper en/of Vermeer?)

Mark Rothko: No. 61 (Rust & Blue) (1953)

Twee leestips over de kunst van Rothko: de Taschen-uitgave Rothko van J. Baal-Teshuva en een hoofdstuk in Simon Schama's De kracht van kunst.

Kazimir Malevitsj: Suprematisme (1915)

Heb dit schilderij leren kennen via de cover van De metamorfose van de wereld van Peter Conrad, een ongetwijfeld erudiete cultuurgeschiedenis van de 20ste eeuw, waarin onbegrijpelijkerwijs de jazz en de pop onderbelicht blijven. Geen plaats voor Miles, Coltrane, Ellington, Beatles, ... in de 20ste eeuw?

Frans Masereel & Leonard Cohen

Een onwaarschijnlijk duo, samengebracht door de illustere video-artiest(e?) cronogeo. Voor deze niet-officiële video van Cohen's Boogie street gebruikte hij (zij?) beelden uit De stad (1925) van Frans Masereel (houtsnijwerk). Het resultaat is verbluffend.



Voor wie meer wil: dezelfde artiest(e) bewerkte ook The letters van Cohen. Ik weet niet van wie deze keer de tekeningen zijn.
http://www.youtube.com/watch?v=Eh1Xp9fhbg8

http://www.fransmasereelcentrum.be/

P.S. Nu ik er over nadenk is de link Cohen - Masereel thematisch in feite allerminst onaannemelijk: de stad, la condition humaine, pacifisme, ...

Anna Akhmatova (1889-1966)

My way (1940)

One goes in straightforward ways,
One in a circle roams:
Waits for a girl of his gone days,
Or for returning home.

But I do go -- and woe is there --
By a way nor straight, nor broad,
But into never and nowhere,
Like trains -- off the railroad.

vertaald uit het Russisch - vertaler mij onbekend

Dit gedicht doet mij denken aan Der Wegweiser van Wilhelm Müller (1794-1824), dat zo prachtig op muziek werd gezet door Schubert (Winterreise).

Der Wegweiser

Was vermeid' ich denn die Wege,
Wo die andren Wandrer gehn,
Suche mir versteckte Stege
Durch verschneite Felsenhöhn?

Habe ja doch nichts begangen,
Daß ich Menschen sollte scheun –
Welch ein törichtes Verlangen
Treibt mich in die Wüstenein?

Weiser stehen auf den Straßen,
Weisen auf die Städte zu,
Und ich wandre sonder Maßen,
Ohne Ruh', und suche Ruh'.

Einen Weiser seh' ich stehen
Unverrückt vor meinem Blick;
Eine Straße muß ich gehen,
Die noch keiner ging zurück.

Piet Mondriaan: Broadway Boogie Woogie (1942-43)

Captain Beefheart over Mondriaan: I like his paintings so much I keep my mouth tastefully shut.

teaser: Anton Corbijn: "Some yoyo stuff" (over Captain Beefheart)

Eén van de mooiste docu's die ik ken over één van de mooiste mensen die ik ken/niet ken. Beefheart's Her eyes are a blue million miles is de mooiste lovesong aller tijden - my decision is final.
P.S. Aan wie heb ik - 3 jaar geleden? - Trout Mask Replica uitgeleend?



"The way I keep in touch with the world is very gingerly because the world touches too hard. I enjoy the environment when there are no people around. Yeah, gimme lack of people."

http://www.beefheart.com

The eighties: Hüsker Dü

Wat een fantastische band was dit toch.
Ik vind hun laatste album Warehouse: songs & stories het beste, maar velen zullen het niet met mij eens zijn.
Op YouTube is veel mooi materiaal te vinden, waaronder een hilarisch optreden in een Twin Cities afternoon housewife variety show (http://nl.youtube.com/watch?v=3dbdEcX1ct0), maar ik kies hier toch voor dit:



Nog een toemaatje: Greg Norton, the coolest mustache in rock en kok van opleiding, runt tegenwoordig een restaurant. Mocht je eens in Red Wing, Minnesota passeren: http://www.thenortonsrestaurant.com/

leestip (en wat voor één): Oblomov

Beste lezer,
Geloof niets van wat ik schrijf, behalve dit:
Ongeveer 10 jaar geleden (denk ik, in elk geval: lang geleden) las ik Oblomow van I.A. Gontsjarow (ik heb het boek - Rainbowpocket - op mijn schoot liggen): een iets minder bekend schrijver uit die geniale 19de eeuw van de Russische literatuur. (Men spreekt wel eens over de 20ste eeuw als "the American century"; wel, dan was de 19de Europees en veel beter, en natuurlijk is Rusland Europees.) Oblomow - en ik vertrouw op mijn geheugen en niét op de flaptekst - is een jongeman die er niet toe komt om uit zijn bed te komen, niet zozeer omdat hij lui zou zijn, maar omdat hij er de zin niet van inziet. Uiteindelijk overtuigt zijn Duitse vriend Stolz (ik verzin niets) hem om een liefdesaffaire met Olga te beginnen, die natuurlijk mislukt omdat hij er de zin niet van inziet.
Ik denk dat iemand - in the end - maar een tiental boeken overhoudt aan een leven lezen, en dit is één van de mijne.
Blz. 762 (niet vooruitlezen!) is één van de hartverscheurendste bladzijden uit de wereldliteratuur. Ik wens iedereen dit leesgeluk toe.
до свиданья!
Ivan

Kunstboeken bij De Slegte

Kunstcatalogi zijn steevast pokkeduur: het proletariaat begrijpt en koopt dat toch niet. Maar toen schiep God De Slegte en kon de proletariër daar koopjes (nouja) doen.

In 2003 stond Europalia in het teken van Italia. Er werden tentoonstellingen gewijd aan o.a. Pompeji, de barokschilderkunst in Anversa & Genova, het Hof van de Este's te Ferrara en de Venus van Urbino van Titiaan. Alle vier de catalogi zijn aan (relatieve) spotprijzen te koop bij De Slegte, en vooral laatstgenoemde - de exhibitie werd geconcipieerd door Umberto Eco - is erg de moeite waard.

Ik zeg het maar.

Dmitri Sjostakovitsj

Nog danig onder de indruk van de autobiografie van Sjostakovitsj (infra), deze twee luistertips; het gaat om werken die in de schaduw staan van zijn symfonieën, m.i. ten onrechte.

24 Preludes en fuga's (voor piano)

De ontstaansgeschiedenis is interessant.
In 1950 reisde Sjostakovitsj als cultureel ambassadeur van Rusland (weigeren was geen optie) naar Leipzig om een festival ter gelegenheid van de 200ste sterfdag van Bach bij te wonen. Sjostakovitsj werd gevraagd om te zetelen in de jury van het eerste Internationale Bachconcours. Een van de deelnemers was de 26-jarige Tatiana Nikolayeva uit Moskou. Hoewel het niet toegestaan was volgens de regels van het concours, had ze zich voorbereid om elk van de 48 stukken uit het Wohltemperiertes Klavier te spelen. Ze behaalde de eerste prijs. Hierdoor geïnspireerd begon Sjostakovitsj aan het componeren van zijn eigen cyclus van 24 preludes en fuga's. De complete cyclus is geschreven tussen 10 oktober 1950 en 25 februari 1951. Sjostakovitsj droeg het werk op aan Nikolayeva, die ook de première verzorgde in Leningrad op 23 december 1952. (bron: wikipedia)

Ik kan de uitvoering van Konstantin Scherbakov op Naxos aanbevelen: hieronder een fragment.

17 Preludes & Fugues (24), for piano, Op. 87.wma

Bolt (De bout)

Balletmuziek, gecomponeerd in 1930-31.
Dit werk vertoont raakpunten met zijn Jazz Suites, waarvan Waltz 2 uit Jazz Suite 1 werd gebruikt in Eyes Wide Shut van Stanley Kubrick (de befaamde balscène).

Ook op Naxos, Russian State Symphony Orchestra o.l.v. D. Yablonsky (incl. Jazz Suites)

Adam Fulara (dubbelnekgitaar) - Goldberg Variation no. 1

Adam Fulara uit Polen doet het als volgt:



http://www.adam.fulara.com

Klaus Nomi - The cold song

Nomi's ijzingwekkende new wave-versie van The cold song uit Henry Purcell's opera King Arthur (1691)

Lyrics:

What Power art thou
Who from below
Hast made me rise
Unwillingly and slow
From beds of everlasting snow
See'st thou not how stiff
And wondrous old
Far unfit to bear the bitter cold
I can scarcely move
Or draw my breath
I can scarcely move
Or draw my breath
Let me freeze again
Let me freeze again to death
Purcell stierf in 1695 op 36-jarige leeftijd, mogelijk aan tbc.
Nomi stierf in augustus 1983 op 39-jarige leeftijd aan aids.

Dit optreden zou uit december 1982 dateren.

Songs from the second floor (Roy Andersson)

Wie deze film van Roy Andersson (Zweden, 2000) nog niet gezien heeft, doet zichzelf maar beter dat plezier. Zoek op het net naar besprekingen, maar bekijk hier alvast de trailer.

leestips politieke geschiedenis: 1789 en 1917

Recent twee boeken gelezen die ik iedereen met interesse voor politieke geschiedenis aanbeveel.

Kroniek van de Franse revolutie van Simon Schama (tegenwoordig bekend van de knappe Canvas-reeks De kracht van kunst) is een lijvig boek dat een genuanceerde kijk biedt op de oorzaken en het verloop van de F.R., maar vooral ook iets zegt over het wezen van revoluties. Minder (expliciete) aandacht gaat naar de gevolgen (ik geloof dat we dat als een stellingname van de auteur moeten beschouwen).
Toen ik het uit had, dacht ik: laten we maar alles inzetten op het versterken van de parlementaire democratie, d.w.z. van alle drie de staatsmachten, of ze nu federaal dan wel deelstatelijk zijn. Dat betekent een parlement die naam waardig, een krachtdadige regering - zeker in tijden van economische crisis - en een justitie met voldoende middelen. België?

Getuigenis - Herinneringen van Dmitri Sjostakovitsj, zijn door hem aan een vriend gedicteerde memoires (in de reeks Privé-domein van De Arbeiderspers), geeft een huiveringwekkende kijk op de levensbedreigende positie van de sovjetkunstenaar onder het stalinisme. Hij praat ook uitvoerig over zijn muziek, die uiteraard onmogelijk los kan gezien worden van de politieke situatie.

Arturo Benedetti Michelangeli, aristocraat van de ziel

Michelangeli wordt beschouwd als één van de beste klassieke pianisten van de 20ste eeuw. Vooral zijn uitvoering van de pianoconcerti van Ravel (in G) en Rachmaninov (4de) worden als de (een) standaard beschouwd. (http://www.amazon.com/Ravel-Piano-Concerto-Rachmaninov-No/dp/B00004R95P/ref=pd_bxgy_m_img_b)

Ik heb nog een andere plaat van de stoïcijnse Italiaan die ik iedereen aanbeveel. Hoogtepunt op deze cd is de uitvoering van Carnaval van Schumann, in- en uitgeleid door enkele stukken uit diens Album für die Jugend. (http://www.amazon.com/Schumann-Carnaval-Paganini-Variations-Bach-Busoni/dp/B0001O3YGC/ref=pd_sim_m_35)

Op YouTube vond ik een versie van het adagio assai uit Ravel's pianoconcerto in G door ABM onder directie van Celebidache, zo mogelijk nog beter dan de plaatversie. En wat een klasse heeft die man toch...

Enjoy.

Alexander Poesjkin

Er zijn schrijvers van wie ik nooit alles wil gelezen hebben omdat er dan niets meer te lezen overblijft. Zo ook Poesjkin (1799-1837), die wordt gezien, geloof ik, als de grondlegger van de klassieke Russische literatuur.

Eén titel: Jewgeni Onegin, een roman in verzen. Dit is een zeldzaam genre, dat je evenwel zeker niet mag afschrikken: na enkele bladzijden leest het als een trein.

Maar wat een genie! Erudiet, grappig, ontroerend. Met name de laatste bladzijden zijn onvergetelijk. Karel van het Reve, slavist en oudere broer van, schreef hierover in zijn standaardwerk Geschiedenis van de Russische literatuur dat hij er nooit in geslaagd is deze laatste strofen zonder grote ontroering te lezen. Wel, ik ook niet.

Poesjkin werd gedood in een duel omwille van een vrouw. Ook dat schept een band.

link: Lyrikline

De Duitse website lyrikline.org ("Deutschland, Land der Ideen") präsentiert zeitgenössische Poesie multimedial als Originaltext, in Übersetzungen und vom Autor oder der Autorin in Originalsprache gesprochen.

Geluidsfragmenten dus, ook van Nederlandstalige dichters, waaronder Hugo Claus (luister eens: Hugo Claus - Nu nog.ram).

http://www.lyrikline.org/index.php?id=51&L=1

Simon Vinkenoog

De webstek van de Vink is een onuitputtelijke bron van positive vibes. Zijn dagboek is hartverwarmend.
http://www.simonvinkenoog.nl/

Marguerite Duras

Iedereen kent L'amant en Hiroshima mon amour (allebei verfilmd), en ik ben zeker geen Duras-kenner, maar één boekje raad ik iedereen aan: La maladie de la mort, waarvan ze zelf zegt dat het "pourrait être représentée au théâtre".
Slechts 57 bladzijden in een uitgepuurde taal, wat het ook leesbaar maakt voor wie niet bijster goed Frans leest, zoals ikzelf.
Geef mij 10 teksten die ik nooit eerder heb gezien, stop er eentje van Duras tussen en ik haal 'm eruit.
Grote klasse.

P.S. John Zorn heeft een prachtige hommage gewijd aan la grande dame op zijn cd Duras:Duchamp (Tzadik TZ 7023), een hypnotiserend werk in 4 bewegingen voor 2 violen, piano, orgel en percussie. Hieronder een audiolink naar de korte 2de beweging.
02 Duras-Deuxième Livre.wma

Nikolaj Gogol

Ik heb - echt waar - medelijden met mensen die Gogol niet gelezen hebben.

Lees eerst De Petersburgse vertellingen: korte verhalen die zich afspelen in een absurd universum dat hoe langer hoe meer op het onze gaat gelijken tot je zeker weet: het ís het onze!

Dan Dode zielen (roman).

En tot slot ook zeker zijn toneeltekst De revisor (om je dood te lachen).

Vladimir Nabokov heeft een prachtige monografie geschreven over Gogol, simpelweg getiteld Gogol.

Zonder dank.

P.S. De Petersburgse vertellingen zijn te koop als Rainbowpocket: geen geld!

George Orwell

We kennen Orwell allemaal van Animal farm en 1984, maar ik heb ook veel plezier beleefd aan zijn debuut Down and out in Paris and London, over zijn weinig benijdenswaardige ervaringen in restaurantkeukens aldaar. Minder expliciet politiek, maar niet minder geëngageerd.



10-VI-'09
Ik lees Homage to Catalonia: over de Spaanse burgeroorlog, waarin Orwell vocht voor de POUM (Partido Obrero de Unificación Marxista - Arbeiderspartij van de Marxistische Eenmaking, één van de republikeinse milities). Over hoe een anarcho-syndicalistische revolutie vakkundig de kop werd ingedrukt door het USSR-communisme. Of anders gezegd: over hoe de communisten de weg hebben geplaveid voor Franco.

Henry Miller (met gratis leesadvies!)

uit Tropic of capricorn:

(...) there is only one great adventure and that is inward towards the self, and for that, time nor space nor even deeds matter.

Van Miller beschouw ik de volgende boeken als verplichte kost: Tropic of cancer, Tropic of capricorn en zijn trilogie The rosy crucifiction (Sexus, Plexus, Nexus).
Voor Griekenlandreizigers: The Colossus of Maroussi.
Zwak vond ik: Quiet days in Clichy.
Interessant zonder meer: The books in my life.

P.S. Bij sommige vriendjes en vriendinnetjes die ik heb warmgemaakt voor Miller blijken uiteindelijk de verwachtingen niet ingelost. Dat komt, denk ik, omdat je Miller moet lezen op het juiste moment: idealiter when you're standing at the crossroad.

Imago Urbis: Giuseppe Vasi’s Grand Tour of Rome

voor liefhebbers van cultuur, geschiedenis, Italië & de Grand Tour
http://vasi.uoregon.edu/index.htm

ook interessant: Rome in the footsteps of an XVIIIth century traveller
http://www.romeartlover.it/index.html

André Gide

"What we can describe with words, is already dead in our hearts."
Ik zoek nog naar het Franse origineel. Wie helpt?

En nog eentje van Gide: "Dans le domaine des sentiments, le réel ne se distingue pas de l'imaginaire."

Petrus Abelardus

Met deze onvergetelijke en voor mij vaak zeer troostrijke woorden opent Petrus Abelardus (1079-1142) zijn Historia Calamitatum (vrij vertaald: Geschiedenis van mijn ongeluk):

(Ik heb enkel een (zeer mooie) Engelse vertaling.)

Often the hearts of men and women are stirred, as likewise they are soothed in their sorrows, more by example than by words. And therefore, because I too have known some consolation from speech had with one who was a witness thereof, am I now minded to write of the sufferings which have sprung out of my misfortunes, for the eyes of one who, though absent, is of himself ever a consoler. This I do so that, in comparing your sorrows with mine, you may discover that yours are in truth nought, or at the most but of small account, and so you shall come to bear them more easily.

Henry Miller neemt deze woorden op als voorwoord van zijn Tropic of Capricorn.

Overigens werd Abélard zijn mannelijkheid ontnomen toen uitkwam dat hij zijn leerlinge Héloïse had bezwangerd. Het strekt ons allen tot voorbeeld.

Charles Lloyd (jazzmuzikant)

When folks come with simple living and high thinking, it always helps us out.